Występowanie barszczu Sosnowskiego w Polsce.
Barszcz Sosnowskiego to niebezpieczna i inwazyjna roślina, która do Polski dotarła z rejonu Kaukazu. Klasyfikacja gatunku nastąpiła w 1944 roku za sprawą rosyjskiego botanika Dmitrija Iwanowicza Sosnowskiego, od którego nazwiska pochodzi nazwa gatunku.
Początkowo uprawiano go w Związku Radzieckim jako roślinę pastewną, jednak uprawy szybko przerwano, kiedy odkryto jego niszczący wpływ na ludzką skórę. Kontakt z rośliną skutkuje bowiem pojawianiem się oparzeń, przypominających poparzenie wrzątkiem, które zmieniają się w ropne pęcherze, pozostające na skórze nawet przez kilka lat. Ze względu na toksyczność rośliny oraz jej pochodzenie, często nazywa się ją także „Zemstą Stalina”.
Barszcz Sosnowskiego w Polsce
Barszcz Sosnowskiego w Polsce pojawił się w latach 50. XX wieku jako dar, ofiarowany nam przez radzieckich uczonych z Wszechzwiązkowego Instytutu Uprawy Roślin w Leningradzie. W latach 70. XX wieku, podobnie jak w całym bloku wschodnim, barszcz Sosnowskiego zaczęto uprawiać jako paszę dla zwierząt. Najczęściej i najchętniej uprawiano go na Przedgórzu Sudeckim, Podkarpaciu i Podhalu.
Jednak występowanie barszczu Sosnowskiego bardzo szybko rozprzestrzeniło się także poza tereny uprawne. Gatunek ten jest bowiem rośliną niezwykle inwazyjną i trudną do zwalczenia, która silnie zachwaszcza teren. Powodem tego jest m.in. fakt, iż barszcz Sosnowskiego ma zdolność do niezwykle szybkiej regeneracji oraz do kiełkowania nasion znajdujących się w glebie nawet przez kilka lat. Nawet mimo tego, że definitywnie zaprzestano jego uprawy w Polsce w połowie lat 80. XX wieku, wprowadzono zakazy i podjęto próby zwalczania istniejących siedlisk rośliny, barszczu Sosnowskiego nie da się zwalczyć, ani wyplenić i wciąż występuje on w wielu rejonach Polski, stanowiąc ogromne zagrożenie.
Gdzie rośnie barszcz Sosnowskiego
Trudno jest konkretnie określić, gdzie rośnie barszcz Sosnowskiego w Polsce. Według badań przeprowadzanych przez naukowców, każde z województw jest narażone na jego inwazję. Biorąc pod uwagę charakterystykę terenów, na których pojawia się najczęściej, bez wątpienia występowanie barszczu Sosnowskiego można zauważyć przede wszystkim na łąkach, polnych drogach czy odłogach, a więc na wszystkich terenach nieużytkowanych przez ludzi. Coraz częściej barszcz Sosnowskiego pojawia się także w lasach olchowych i łęgowych. Ponadto, niebezpieczny chwast można także spotkać przy brzegach rzek i jezior, na polach, pastwiskach, a nawet w ogrodach i parkach – co szczególnie zagraża ludziom, którzy nie potrafią rozpoznać rośliny.
Pracownia Stosowanej Ekologii Roślin przy Wyższej Szkole Ekologii i Zarządzania w Warszawie, by umożliwić ludziom wystrzeganie się kontaktu z rośliną, stworzyła specjalną bazę zbadanych stanowisk barszczu Sosnowskiego, którą można znaleźć w Internecie. Aktualnie na mapie znajduje się szczegółowy wykaz ponad 100 miejsc, w których eksperci zaobserwowali występowanie niebezpiecznego gatunku. Z mapy wywnioskować można, że barszcz Sosnowskiego najgęściej zarasta wschodnie i centralne części Polski. Jednak – tak jak wspomnieliśmy – żadne z województw nie jest wolne od występowania tej rośliny.
Byłem ostatnio w górach i w okolicach niektórych wioseczek są wielkie tablice przed szlakami, które ostrzegają przed tym, że rośnie tam barszcz Sosnowskiego. Nie wiem czy to dobry pomysł, bo potencjalnych klientów w ten sposób na pewno odstraszają 🙂
Barszcz Sosnowskiego jest praktycznie wszędzie. Najgorsze jest to, że we wsiach dokładnie wiedzą gdzie i wykorzystują to do straszenia dzieci! I nawet nie chcą się go pozbyć, bo leśne zwierzęta doświadczone dolegliwościami stada unikają takich miejsc i nie niszczą pól.